mustafabayhan10

  Atilla’nın   Atını Çalan Çocuk                İvan Replia                     Kuyu Şehir             İnsanın içine düştüğü çaresizliği ile mücadelesini, çevresiyle iletişimini, enfes benzetmeler ile anlatan, hemen başlayıp bitirecek kadar kısa, hayal ile gerçek arasında geçen, evlerimiz den çıkamadığımız bu günlerde okunacak bir kitap.  İspanyol yazar İvan Replia'nın "Atilla'nın Atını Çalan Çocuk" romanı bu hafta sonu okuduğum kitaplardan biriydi.              Romanda, i simlerini bilemediğimiz  “Büyük” ve “Küçük” iki kardeşin içinden çıkamadıkları bir kuyuya düşmesiyle başlıyor hikâye. İçinde bir insanın hayatını idame ettirecek hiçbir şeyin olmadığı, derin bir kuyu ve bu kuyudan kurtulma mücadelesine şahitlik ediyor okuyucu.             “Düşünde, kuyu şehir kadar büyüktür” Büyük ve Küçük kardeş için. Onlar için “Gün, rutin korku ve ümit dalgası içinde geçer”             İ nsanoğlunun çaresizlik karşısında vermiş olduğu mücadeleyi, destansı bir dille anl

  An Gelir               An gelir, tefekkür denizine çivileme dalarsınız. Yüzmeyi bilmediğini unutarak.             Herkese, her olaya bir sözünüz vardır. Kim ve ne olduğunu ne dediğini dinlemeden.             Ormanın kralı gibi davranırsınız insanlara, doğaya. Acizliğini fark etmeyerek.             Nefes aldığın her anda yaptığın onlarca hatalara bakmadan, başkalarının zaaflarını sayar, muhakeme edersin. İzin alıp sormadan.             Her gün yeni bir yolculuğa çıkarsın. Maksadını belirlemeden, menzilini seçmeden. Her şeyden önemlisi dost edinmeden.             Herkese emirler yağdırırsınız. Doğruları ve yanlışlarının şeceresini tutarsınız, izinleri olmadan.             Gönüller kırarsınız, gönül yapmadan. Söz verir, sözünüzde durmazsınız, vaatte bulunur, vaadinde durmazsınız, unutarak.             Gölgenizle hasbihal eder, dert yanar ve kavga edersiniz. An gelir, gölgenizin kaybolacağını düşünmeden.             Hayaller kurarsınız, hayallerinize bile kimseyi dahi

  Elbette Dokunuruz “Gözlerinizi kapatın, yavaşça gelin, ağaca dokunun, sevin onu” sözleri geliverdi aklıma. Hayal ettim o anları. Ağaca dokunmamız, gülüşmeler, birbirimize yaptığımız şakalar.   Bu sözleri yıllar önce açık havada yapılan bir derste söylemişti Hocamız. Her ne zaman bir ağacın altında otursam bu sözler gelir aklıma. Yaptıklarımız karşısında yüzümde bir gülümseme belirir.   İnsanoğlu kendisine söylenen sözü tam olarak kavrayamadığını çıkarırım hep bu hatıramdan. Biz de bu söz karşısında güldük, dalga geçmeye yöneldik. Fakat  iyi niyetinden olsa gerek; Hocamızdan herhangi bir olumsuz bir tepki  görmedik.         Yıllar sonra dokunduğumuz o ağacı ziyarete gittiğimde,  dokunula dokunula, dokunulmazlık makamına ulaştığını gördüm. Kurumuştu.     Yaşadığımız şu salgın günlerinde fark ettim ki insanın insanla, kendisiyle ve çevresiyle ilişkilerinde dokunmanın büyülü bir yanı varmış. Dokunarak insan duygularını kolayca hissede biliyor, anlayıp, anlata biliyormuş. İletebiliyormu

  Çalmayın Kapımı Çalmayın kapımı artık! Azıcık ta olsa beni bana bırakın!             Her ne hikmetse gülümseseler küfrettiler gibi anlıyorum. Var bugün bende bir şeylerde, ne olduğunu bende bilmiyorum. Aslında bende bir şey olmadığı günü hiç görmediniz. Boş değilim ben boşş. Teneke bağlasanız tıngırdatmam onu ben. Aramayın beni! Çalmayın kapımı!             Bu sinir benden sıkılıp, terk edinceye kadar, guguklu saat, saatin beş olduğunu söyleyesiye kadar kimse bana dokunmasın. Kırarım kalbinizi hiç istemesem de. Gelemezsiniz odama hem. Gelseniz de bensizliğimde boğulup gidersiniz. Her zaman böyle olmaz sadece bugün yalnız bırakın. Yaparsanız hem haksızlık etmiş olursunuz. Kalbiniz kırılır, üzülürsünüz. Sizi tekrar tekrar uyarıyorum. Yüksek gerilim hattı gibiyim bugün ben. Sağımdan, solumdan herhangi bir cephe hattımdan geçmeyin çarpılırsınız. Yanıma yaklaşırsanız, ne kadar savunmasız, çocuksu olduğumu anlarsınız hemen.             Mazeret bulmak için söylemiyorum. Sinirli gibi

    HAYAL GÜCÜNÜ EĞİTMEK           “Edebiyat hayal gücünün diliyle konuşur, edebiyat çalışmalarınınsa hayal gücünü eğitmesi ve geliştirmesi gerekir.”                                                       Northop Frye           Biz “hayal bunlar”, “hayalleri bırak! Sen gerçek hayata dön” gibi hayal kurmanın kötü olduğunu belirten cümlelerle büyüdük. İstisnalar olsa da hayal kurmaya çalıştıkça engellenen bir eğitim sisteminin ürünleriyiz biz. Yıllar sonra olsa da aslında hayal kurmanın o kadar da kötü bir şey olmadığını öğrendik. Sanat ve edebiyat gibi alanlarda başarılı olmanın temeli hayal kurmaktır.   Bu günlerde edebiyat eleştiri kitapları okumaya merak sardım. En son bitirdiğim kitap Kanadalı Edebiyat Eleştirmeni Northrop FRYE’in “ Hayal Gücünü Eğitmek Kitabı” oldu. Kuram, eleştiri tarzı kitaplar okumak çoğunlukla sıkıcı gelir insana. Okuduğum bu kitap, çevirinden mi yoksa editörün maharetinden mi, okuması oldukça zevkli ve öğreticiydi. Çeviri kitaplar genellikle anlaşıl

    HİİÇ                Gecenin son demlerinde, yumuşacık yatağında, uykunun en güzel yerinde, saatin zırlamasıyla hızlıca yatağımdan doğruldum. Besmele çekerken hemen saatin zilini kapattım. Komşumuzun bebeğinin uyanmasını istemiyordum çünkü. Bütün gece ağladı. Hasta galiba. Yatak odamız, komşumuzun ki ile dip dibe. Uykuya tam daldığımda da çocuğun ağlama sesiyle uyanıyorum bazen. Rahatsız olsam da “çocuk işte” ne yapsın kadıncağız! Susmuyordur diye söyleniyor ve zamanla geçer diye düşünüyorum. Sanırsam huysuz bir bebek, belki de hasta. Odanın ışıklarını açmadan evin banyosuna yöneldim. Daha iki ay önce abdest almak için evin dışına çıkmam gerekiyordu ama şimdi tuvalette banyo da evin içerisinde “Ne rahatlıkmış be” dedim. Bunları düşününce ağzımdan “elhamdülillah” lafzı döküldü. Ama o dağ köyünde ki ahırdan çevirme iki odalı “Hoca Lojmanı”, cemaatim, köylülerden en sevdiğim ve anam babam gibi bildiğim Hatça Teyze-Emin Amca, ezan okunurken duyduğum köpek sesleri, sabah namazı vak

60 Yıl Sonra Yahya Kemal “60 Yıl Sonra Yahya Kemal” kitabı Türkiye Yazarlar Birliğinin 40. yıl anısına 8-9 Kasım 2018 tarihinde Bahçelievler Belediyesi ile ortaklaşa İstanbul'da düzenlediği Uluslararası Yahya Kemal Sempozyumunun   kitabı. Osmanlı İmparatorluğunun yıkıldığı ve yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş dönemlerini yaşamış, milletvekilliği, elçilik ve üniversite hocalığı yapmış şair, mütefekkir Yahya Kemal'in görüş ve düşüncelerini tanımak ve anlamak, milli edebiyatımızı bilmek “kökü mazide olan ati” bir nesil olmanın ön şartıdır. Yahya Kemal, 2 Aralık 1884 tarihinde zamanında Osmanlı toprağı olan Üsküp'te doğmuş, bir ara babasının Selanik'e göç etmesiyle orada yaşamış daha sonra Türk İslam medeniyetinin sembol şehri olarak gördüğü İstanbul'a gelmiştir. İstanbul'da yaşadığı dönem yönetimin baskıcı tutumlarından ve birazda Jön Türk'lerin etkisinde kalarak Fransa'ya kaçar. Hocalarının etkisiyle 1904'te siyasal bigiler yüksek okuluna gi

  GÜNLÜKTEN  Hayatımda ne olduysa hep benim yüzümden oldu dedi ak saçlı adam. Yapmak istediklerimi, bile isteye hep ben yaptım. Birileri zorlasa bile. Çok istemişimdir hayatıma seyirci olmayı. Olamıyor insan kendi hayatına seyirci. Üzüldüğümde, kızdığımda, sevindiğim ve şaşırdığım anlarda yüzümün halden hale nasıl girdiğini. Yaşamak şahitlik etmek değil midir aslında. Başkalarının hayatlarına şahitlik edebiliyoruz da niye kendi hayatımıza etmeyelim. Belki istemiyor insan kendi hayatına şahitlik etmeyi. Zorluğundan değil, gördükleri hoşuna gitmeyeceğinden olsa gerek. Başkalarını izlemek, yargılamak kolay ve eğlenceli geliyor aslında. Sıra kendimize gelince duruyoruz hemen o anda. Yakıştıramıyoruz kendimize yaptıklarımızı ama kendi kendimize de söyleyemiyoruz. Hemen unutmaya çalışıp “insan nisyan ile malüldür” diye aforizmalara sığınıyoruz.  Unutmaya çalışmak insanı rahatlatsa da neyi unutacağının farkındalığı, unutmayı imkânsız kılıyor dimağında. Unutmaya çalışarak idrakimizi yönlen